Oudheid krijgt kleur in Gallo-Romeins Museum
Auteur: Harry Lindelauf
Fotografie: Gallo-Romeins Museum Tongeren
Wij weten het zeker want we zagen het nooit anders: oud-Griekse en Romeinse beelden hebben de kleur van de steen of het brons waar ze van zijn gemaakt. En nou schopt een expositie in het Gallo-Romeins Museum in Tongeren die zekerheid omver. De bleekgezichten krijgen kleur, zelfs uitbundig veel kleur.
Foto: Hoofd van een Romeins standbeeld van een godin met reconstructies. Op het oorspronkelijke beeld zijn nog veel verfresten te zien: op de huid (roze), bij de ogen (zwart) en op het haar (geel). De godin droeg een hoofddeksel in een ander materiaal, waarschijnlijk metaal. Dat is niet bewaard, maar het verklaart wel waarom de beeldhouwer de kruin niet heeft afgewerkt.
Tongeren trakteert de bezoeker daarmee op een bijzondere ervaring: hier zijn tientallen kleurrijke reconstructies op ware grootte bijeengebracht. Je ziet het beeld zoals wij dat nu kennen van goden, keizers, krijgers en mythologische figuren. En je ziet het werk van prof. Vinzenz Brinkmann, conservator Klassieke oudheid van de Liebieghaus Skulpturensammlung in Frankfurt am Main. Hij onderzoekt de beschildering van antieke sculpturen en maakt samen met zijn echtgenote dr. Ulrike Koch-Brinkmann wetenschappelijk verantwoorde reconstructies op ware grootte. In een film leggen de onderzoekers uit welke analysetechnieken ze gebruiken. Ook zie je hoe de reconstructies worden gemaakt. In zijn onderzoek gebruikt Brinkmann verfsporen op authentieke beelden als vertrekpunt. In Tongeren zijn enkele oud-Griekse en Romeinse sculpturen te zien met authentieke kleursporen.
Foto: Reconstructie van een beeld van een boogschutter uit het fronton van een tempel voor de godin Aphaia (Egina, Griekenland, ca. 480 v.Chr.)
Het huis van Delos
Een van de hoogtepunten van de expositie is een opstelling met videoprojecties van een luxewoning op het Griekse eiland Delos uit de eerste eeuw voor Chr. Je ziet een reconstructie van een levensgroot standbeeld van een jonge vrouw, mogelijk de dame des huizes. Het is, net zoals toen, beschilderd in pastelkleuren: een roze gewaad en een doorschijnende lichtgroene mantel.
Leerrijk en leuk voor de jeugd
Interactieve computerspellen laten de leeftijdsgroep 7-12 jaar zien hoe de beelden vroeger werden gemaakt. Op zondag en tijdens schoolvakanties is er een creatief atelier. Geïnspireerd door de kleuren op de reconstructies kan de jeugd op een marmeren tabletje een eigen ontwerp maken en inkleuren. Het werkstuk mag mee naar huis als souvenir.
Ook bronzen beelden werden gekleurd
In de tijd van de oude Grieken en Romeinen werden veel beelden niet in marmer maar in brons gemaakt. Ook die beelden waren gekleurd. In de tentoonstelling zijn vier reconstructies van beroemde bronzen beelden te zien: twee Griekse krijgers uit ca. 450 voor Chr. (gevonden in Riace, Italië) en het beeldenpaar dat bekendstaat als ‘de Bokser en de Prins’. Die werden samen gevonden aan de zuidkant van de Quirinaalheuvel in Rome.
Gallo-Romeins Museum Tongeren, ’De oudheid in kleur’ tot en met 2 juni 2024.
